Vaak last van oprispingen, boeren, maagzuur, een opgeblazen gevoel, krampen of winderigheid? Last van diarree of juist niet of moeilijk naar het toilet kunnen gaan? Maag- en darmklachten (met of zonder medische oorzaak) hebben veelal ook met voeding te maken. Vaak kunnen klachten, met kleine aanpassingen in de voeding, verminderen of zelfs verholpen worden.
Indien nodig kan bij het prikkelbare darmsyndroom (PDS) ook het FODMaP-dieet ingezet worden. DiëVitale is gespecialiseerd FODMaP-diëtist.
FODMaP is een afkorting voor Fermenteerbare Oligosachariden, Disachariden. Monosachariden en (and) Polyolen. Dit zijn voedingsstoffen (moleculen), die klachten zoals gasvorming en buikpijn kunnen veroorzaken. Het zijn korte keten koolhydraten als fructanen, galactanen, lactose, fructose en suikeralcoholen (polyolen) zoals sorbitol, mannitol, xylitol en maltitol. Deze voedingsstoffen worden slecht of niet opgenomen in de dunne darm en komen in de dikke darm terecht.
Daar worden de koolhydraten snel gefermenteerd, oftewel omgezet, door de darmbacteriën die daar aanwezig zijn. Dit resulteert in productie van stoffen en gassen, waardoor de darm opzwelt. Bij mensen met gevoelige darmen (spastische darm, PDS) geeft dit een opgeblazen gevoel en winderigheid. Ook kunnen deze koolhydraten vocht aantrekken in de darm, waardoor de darm opzwelt. Door de druk krijg je een opgeblazen buik en pijn.
Voorbeelden van deze koolhydraten zijn lactose (melksuiker), fructose (vruchtensuiker) en koolhydraten uit tarwe, kool en bonen.
Het FODMaP-dieet bestaat uit 3 fases. Allereerst het elimineren van (alle) FODMaP’s totdat de klachten verminderd zijn, vervolgens het om beurten introduceren van de FODMaP’s door middel van testen en hertesten. Wanneer duidelijk is voor welke FODMaP’s iemand gevoelig is en welke hoeveelheden hiervan wel of niet tot klachten leiden, dan kan hier vervolgens in de voeding rekening mee gehouden worden (de ‘way of life’ fase).
Het betekend meestal niet dat iemand levenslang bepaalde producten niet meer kan eten. Vaak verbetert na verloop van tijd de darmflora en kan het zijn dat iemand na enige tijd toch weer eens proberen of de (tolerantie)grenzen weer verlegd kunnen worden.
Het is geen eenvoudig dieet en is aan te bevelen om onder begeleiding van een diëtist te volgen om:
- te helpen met het lezen en interpreteren van etiketten (of FODMaP’s aanwezig zijn in producten)
- op juiste wijze het persoonlijke tolerantieniveau van FODMaP’s te bepalen
- voldoende variatie in de voeding aan te brengen en
- tekorten aan bepaalde voedingsstoffen te voorkomen
Heb jij last van het prikkelbare darmsyndroom (PDS) of andere functionele buikklachten en ben je benieuwd of het FODMaP-dieet ook jou zou kunnen helpen bij het verlichten van je klachten? Het is dan wel belangrijk om zeker te weten dat je klachten veroorzaakt worden door PDS en niet door een mogelijke andere oorzaak. Het advies is dan ook om altijd eerst met je (huis)arts te overleggen.